Nieuwegein

Na een lange raadsvergadering werd vandaag een voorstel aangenomen in de Nieuwegeinse gemeenteraad, om een project te starten voor het terugdringen van de overlast op de Rapenburgerschans. Er is al jarenlang overlast van hangjongeren in de buurt van de enige coffeeshop die Nieuwegein rijk is. Bewoners zijn er al jarenlang van overtuigd dat de coffeeshop de oorzaak is van de overlast. Een recent rapport van bureau Berenschot toonde aan dat de overlast met name veroorzaakt wordt door jongeren uit de wijk zelf. Veel minder wordt deze overlast veroorzaakt door de bezoekers van de coffeeshop. het college stelde voor om cameratoezicht in te stellen om de jeugd in de gaten te houden. SP stelde het belang van wijkagenten en ambulant jongerenwerkers boven dat van camera's.

De avond verliep via een verhitte discussie waarin zoals verwacht alle argumenten die bij een debat over gedoogbeleid horen, aan de orde kwamen. Wat de SP betreft, en ook volgens het rapport Berenschot, is het eigenlijke probleem de hangjeugd. 'Veel bewoners hebben de overlast gekoppeld aan de coffeeshop en dat is goed te begrijpen', aldus Martijn Stekelenburg van SP. 'De feiten wijzen echter uit dat de coffeeshop veel minder de oorzaak is, eerder is de alcohol die in de snackbar en de supermarkt gekocht wordt de oorzaak van de luidruchtige jongeren. Het probleem dient als jongerenproblematiek benaderd te worden, anders zullen we het nooit oplossen'.

De SP had een voorstel voorbereid dat meer inzette op betere aandacht van de wijkagent en ambulante jongerenwerkers. Het college had eigenlijk al besloten cameratoezicht in te zetten. Dat is een zwaktebod. Wanneer er steeds bezuinigd wordt op de politie en de jongerenwerkers, dan kun je verwachten dat de problemen groeien. Afgelopen week werd bijvoorbeeld ook bekend dat de burgemeester een samenscholingsverbod heeft uitgevaardigd voor het winkelcentrum in de Doorslag. Daar maakten een aantal jongeren het leven van bewoners dermate zuur, dat er een dergelijke maatregel nodig is. Het zou eigenlijk niet zover moeten komen wat SP betreft, hoewel de maatregel te begrijpen is in de situatie die daar is ontstaan.

Het voorstel van de SP dat ingediend werd met fractie de Mol, GroenLinks en VSP werd uiteindelijk aangenomen. Dit zorgde ervoor dat het college naast de mogelijkheden voor inzetten van camera's ook de extra inzet van wijkagenten en jongerenwerk zal onderzoeken. In het voorjaar komt er een voorstel naar de raad en worden er knopen doorgehakt over de aanpak voor de Rapenburgerschans. Een belangrijke overwinning voor de SP. Lees hieronder het hele betoog van de SP tijdens de raadsvergadering:

Voorzitter, collega raadsleden en geachte aanwezigen

Fokkesteeg wordt al jarenlang geteisterd door problemen. Een aantal jongeren uit de wijk veroorzaakt zoveel overlast dat bewoners steen en been klagen over deze situatie. En met recht wat ons betreft. Ondanks verschillende pogingen om de overlast aan te pakken laat het veiligheidsgevoel in de wijk nog steeds te wensen over. De problemen blijven voortduren.

Voorzitter, in deze zaak is van het grootste belang om de feiten te onderscheiden van de belevingen, meningen en gevoelens. Het gevoel van de bewoners in de wijk is overigens wel degelijk tastbaar en zeer serieus te nemen. Echter de oplossingen die zowel vanuit de gemeente en zeker ook vanuit de indieners van het initiatiefvoorstel worden voorgedragen, zullen het probleem niet oplossen en doen geen recht aan deze gevoelens.
Ook wanneer we de coffeeshop zouden sluiten, is mijn fractie ervan overtuigd dat dit niet het einde van de overlast zou betekenen. Recent onderzoek wijst uit dat de overlast veroorzaakt wordt door jongeren uit de wijk zelf, en dat eerder de alcohol die ze verkrijgen bij de snackbar of de supermarkt, bijdraagt aan de overlast en niet de softdrugs uit de coffeeshop.

Dit is een wetenschap die pijn zal doen bij diegenen die de oorzaak van overlast aan de coffeeshop koppelen. Maar dit is wel een erg belangrijk besef wanneer we deze overlast echt willen aanpakken. Het is ook een landelijk gegeven dat coffeeshops ongeveer evenveel overlast veroorzaken als een snackbar. In de regel is die overlast te verwaarlozen. Waar hebben we het dan wel over vandaag? Voorzitter, we hebben het over overlast veroorzaakt door hangjeugd.

Dit probleem van jeugdoverlast beperkt zich niet tot Fokkesteeg, en het beperkt zich niet tot Nieuwegein. Op vele plaatsen in Nederland worstelen bestuurders met deze kwestie en de oplossingen zijn vaak weinig in afstemming met de werkelijke oorzaken. Laten we voorop stellen dat daar waar jongeren over de schreef gaan, zij aangepakt dienen te worden. In het ergste geval komt justitie daaraan te pas. Dat moet vooral zo blijven. Maar we dienen ook oog te hebben voor preventieve oplossingen.

De bezuinigingen van de laatste jaren op de wijkagenten, het buurthuiswerk en de ambulant jongerenwerkers, hebben hun weerslag op de situatie op straat. Ook daarin is de kwestie in Nieuwegein zeker niet uniek. In heel Nederland zien we de gevolgen van de bezuinigingen, en mijn partij is ervan overtuigd dat deze bezuinigen ons feitelijk méér kosten, dan ze opbrengen.

Dit omdat de problemen, door terugtrekken van inzet van politie, jeugdwerk en buurthuiswerk, ontaarden en situaties zoals in Fokkesteeg steeds meer uit de hand lopen. Dit heeft de politiek dus zelf bewerkstelligd. Dat is het meest belangrijke feit wanneer je echt de overlast wilt bestrijden.
Voorzitter, het is dus tijd voor andere keuzen. Wij kiezen voor herinvesteren in politie, buurthuiswerk en jongerenwerkers. Wie kiezen voor de structurele oplossingen en niet voor dode mussen als cameratoezicht. In de voorbereidende raadsbijeenkomst vertelde ik al over de onzin van camera’s. In Engeland hangen meer dan een miljoen camera’s en nog geen één procent van de misdrijven wordt hiermee opgelost. Weet daarbij dat de meeste camera’s in Engeland actief bekeken worden, daar zitten mensen dagelijks hele wijken en buurten te bekijken. Het levert geen klap op.

Voorzitter, wanneer we ons laten leiden door de feiten, dat trekt mijn fractie een aantal conclusies:
Ten eerste: Het zwaktebod van het college om cameratoezicht in te voeren, is een dode mus, en feitelijk een belediging aan het adres van de bewoners. Dit gaat niets toevoegen en de werkelijke oorzaken van de problemen worden genegeerd. Er verandert dan niets in Fokkesteeg en de bewoners verdienen echt meer dan dat.
Ten tweede: Het intrekken van de gedoogvergunning, en daarmee teruggaan naar de zogenaamde nuloptie, levert niets op. De overlast blijft, de gemeente komt voor hoge kosten te staan, en we drukken de handel in softdrugs verder de illegaliteit in. De overlast zal pas echt beginnen als er meer thuisdealers komen in de verschillende buurten. Thuisdealers die niet onder toezicht staan- en die niet in gesprek zijn met allerlei instanties over het voorkomen en oplossen van problemen. Wanneer de handel zonder de voorwaarden en controles die horen bij een gedoogvergunning gaat plaatsvinden, dan zijn de rapen gaar en hebben we een veel groter probleem. We raken de controle geheel kwijt.

Voorzitter, de belangrijkste conclusie dan, wat ons betreft: De problemen in Fokkesteeg zijn een feitelijk bewijs van wat er gebeurt wanneer je bezuinigingen doorvoert op politie, buurthuiswerk en jeugdwerkers. Vanuit de visieloze redenering dat die activiteiten wel efficiënter kunnen, of dat burgers eigen verantwoordelijkheid dienen te nemen, zijn keer op keer dit soort belangrijke maatschappelijke functies wegbezuinigd.

Nu betalen we de rekening van die bezuinigingen. Niet alleen komen we voor stijgende kosten te staan, ook de ontevredenheid en het gevoel van onveiligheid van de mensen in de wijken en buurten neemt toe. Zo verliezen we steeds meer de grip op de problematiek en belangrijker: we verliezen hierdoor de werkelijke oorzaken uit het oog.

Voorzitter, het is zeker niet de bedoeling dat we de mensen in Fokkesteeg aan hun lot overlaten. Het op de juiste wijze aanpakken van het probleem, en het inzetten van de juiste middelen om tot oplossingen te komen, vraagt om meer visie dan de indieners tonen met hun initiatiefvoorstel, en het college met haar plannen. Wij dienen een amendement in om de nadruk te leggen op inzet van politie en jongerenwerkers. Echte oplossingen stellen wij tegenover goedkope symboolpolitiek!
Ook vragen wij het college om vóór het starten van het voorgestelde project minimaal te proberen de benodigde middelen bij de Provincie los te weken. Mogelijk zijn er subsidiebronnen beschikbaar die onze inspanningen kunnen ondersteunen.

Ook schrapt ons amendement natuurlijk de idiote optie van het cameratoezicht. Nieuwegein en Fokkesteeg verdienen meer visie en daadkracht en vooral meer concrete oplossingen dan het zwaktebod van de camera’s. Wij leren hier vandaag een belangrijke les voorzitter. Wanneer maatschappelijke organisaties worden kapot bezuinigd, dan komt de rekening alsnog achteraf. Die rekening is altijd tweeledig: alsnog hogere kosten, en burgers in opstand.

Coffeeshop of overlast gedogen?