Nieuwegein

Ieder jaar worden er in gemeenten net als in Den Haag Algemene Beschouwingen gehouden over de begroting van het komende jaar. Tijdens deze beschouwingen komen alle onderwerpen aan de orde die relevant zijn voor de stad. Dit jaar draaide alles om de komende bezuinigingen. Die zal iedereen gaan voelen in 2012.

Het college van B&W grijpt hard in op vele gebieden van de samenleving. Het groenonderhoud zal eronder leiden en ook op vele andere gebieden zal gesneden moeten worden in de uitgaven. Ook SP is van mening dat er ingegrepen moet worden. Meer dan 4 miljoen Euro komt de gemeente jaarlijks te kort, onder andere door een lagere uitkering uit het Gemeentefonds vanuit Den Haag.

Deze bezuinigingen eisen wel van het stadsbestuur dat er alleen gesneden wordt waar dat kan. Het is makkelijk om met één pennenstreek bepaalde voorzieningen te schrappen, maar die komen niet snel meer terug. Fractievoorzitter Martijn Stekelenburg hield een vlammend betoog tijdens de Beschouwingen. Onderaan dit bericht kunt u het hele betoog lezen.

SP diende verschillende voorstellen in om bepaalde bezuinigingen te schrappen. Zo wordt er hard gesneden in de budgetten voor theater de Kom. Omdat het theater een grote uitdaging heeft om het nieuwe in aanbouw zijnde theater goed te laten draaien, is er een goed startkapitaal nodig en een garantie van de gemeente dat de Kom de kans krijgt om het nieuwe theater tot een succes te maken. De bezuinigingen van een half miljoen zijn onverantwoord. Dit zorgde er ook voor dat het bestuur van het theater deze week opstapte. Dit geeft aan dat de plannen van het college ondoordacht zijn. De SP maakt zich grote zorgen over de positie van de Kom zeker nu het demissionaire bestuur heeft aangegeven binnen een half jaar failliet te gaan als de bezuinigingen worden doorgevoerd. Al eerder uitte de SP haar zorgen toen het ging over de bouw van het theater. De ambities van het college stijgen uit boven de realiteitszin.

Ook de bibliotheek moet eraan geloven. Het voorstel om de bezuiniging van een ton te schrappen haalde het niet. Het aantal lezers van de bibliotheek daalt al jaren en er moet een omslag komen naar een andere werkwijze en een ander aanbod. Daar is geld voor nodig, maar die budgetten komen er dus niet. Hier dreigt ook het gevaar dat deze instelling in de overgang naar een nieuw pand geen vaste grond onder de voeten vindt.

Uiteindelijk werd er één motie aangenomen van de SP: voor minder regels. Dit voorstel werd vrijwel unaniem aanvaard. Lees hieronder het gehele betoog van fractievoorzitter Martijn Stekelenburg:

Voorzitter, collega raadsleden, geachte aanwezigen,

Nederland staat op een historisch kruispunt. De financiële malaise die door de graaiers op de financiële markten is veroorzaakt, wordt nu dan eindelijk afgewenteld op de gewone man. Met het afwentelen van de bezuinigingen naar de gemeenten hebben onze landelijke politici pijnlijk duidelijk gemaakt wie er voor de miljardenschade dient op te draaien. Dat zijn U en ik. In plaats van de boosdoeners zelf aan te pakken, worden gemeenten hard gekort en wordt de gemeenteraad voor keuzen gesteld waar geen volksvertegenwoordiger op zit te wachten.

Voorzitter, het is duidelijk waar dit college de prioriteiten legt in het kader van de bezuinigingen. Alles wat sociaal, cultureel of groen is, moet het ontgelden. Alles wat kwetsbaar is en steun verdient, ziet die steun als sneeuw voor de zon wegsmelten. Wat overblijft is een hard oordeel over alles wat nog economische waarde heeft- én dat wat onder het geweld van bezuinigingen misschien voor altijd dreigt te verdwijnen. Het kruispunt waarop Nieuwegein zich bevindt voorzitter, is zoals altijd op belangrijke momenten, de keuze tussen rechtsaf óf linksaf. De weg rechtdoor is door de landelijke politiek geblokkeerd. Uiteraard kiest de SP in dergelijke gevallen voor de eerste weg links. Dit is een tijd van kleur bekennen.

Bij alles wat er op ons af komt is het goed even stil te staan bij wat er dit jaar bereikt is. Ons nieuwe gemeentehuis is klaar en weer terug tussen de mensen. Het natuurkwartier is klaar en biedt een mooie plek voor iedereen die de ontspanning- en het groen wil opzoeken. De leegstand van kantoren wordt eindelijk aangepakt en het college is volop bezig met het bouwen van woningen voor starters en ouderen. Dat laatste gaat wel, zoals vaak bij dit college, met grote weerstand gepaard in de buurten. Onze wens is dat dit college haar ambities verenigt met de mensen in de wijken waar de plannen worden uitgevoerd. Daar zullen wij indien nodig de aandacht op blijven vestigen. De ideeën zijn goed, de uitwerking soms een stuk minder.

Voorzitter, we hebben ook dingen gemist in deze nieuwe begroting. Het college heeft nog geen plannen ontwikkeld voor gratis ouderenvervoer. De plannen voor de jeugd en de popmuziek zijn abominabel te noemen, en een verbetering van de speelvoorzieningen kwam er ook niet. Maar wat ons eigenlijk nog meer steekt voorzitter, is dat dit college de crisis te weinig als aanleiding heeft gezien om in eigen vlees te snijden. Er wordt wat bezuinigd op de ambtenarij, maar een substantiële wijziging in de organisatie komt er niet.
Dat kan niet kloppen in het licht van de bezuinigingen. Ook de raad zélf moet kansen grijpen om naar zichzelf te kijken en daar waar mogelijk, te snijden. Dit is een minimale verplichting wanneer er van de rest van Nieuwegein, zoveel offers gevraagd worden. Voorzitter, de SP zal vandaag dan ook meerdere voorstellen indienen om deze vergissingen recht te zetten.

In tijden van bezuinigingen zijn bepaalde uitgaven moeilijk aan mensen uit te leggen. Het verbaast de SP dat er ondanks de krappe tijden nauwelijks gesneden wordt in de grote projecten, en dat terwijl daar vele miljoenen in omgaan. In plaats daarvan, wordt er gesneden in de groenvoorziening, het muziekonderwijs, het theater, de bibliotheek, de sociale voorzieningen, de sport, de welzijnsinstellingen, het wijkgericht werken en de re-integratie. Allemaal onderwerpen waar het college zélf nota bene ooit groot belang aan toekende. De keuzen die dit college maakt, zijn voor mijn fractie onbegrijpelijk.

Voorzitter, en vooral geachte collega-raadsleden, wat wij in deze begroting met één pennenstreek dreigen door te halen, zal niet zomaar weer tot leven gewekt kunnen worden als de economie zich hersteld heeft. Wanneer we de kraan dichtdraaien voor de kunst, cultuur, sport, welzijn, literatuur en jeugdwerk, dan zullen deze mooie initiatieven mogelijk voor altijd verdwijnen of tot onder een levensvatbaar niveau wegzakken. Dat dienen wij te beseffen wanneer we snoeien en hakken in deze ooit als vanzelfsprekend aanvaarde voorzieningen. De alternatieven van dit college zijn bedroevend. De discussie over de hangjeugd wordt verder uitgehold door te komen met 'digitale hangplekken'. Hoe ontkoppeld ben je van de realiteit en hoe ver verwijderd ben je van echte oplossingen wanneer je met dit soort voorstellen komt! Zeg dan gewoon dat je niks gaat doen, is wel zo eerlijk. Dit zelfde geldt voor de verdere bezuinigingen op het al schamele budget voor de popcultuur in onze stad. Vertel gewoon eerlijk dat u hier nooit meer iets mee gaat doen. Dan kunnen we deze discussie sluiten zolang deze partijen in het college zitten.

Afgelopen week voorzitter, stapte het bestuur van ons theater op om uiting te geven aan de kille en onrealistische hardheid waarmee dit college te werk gaat. Ik hoor wethouders hier wel eens de woorden gebruiken: "Snoeien om te groeien". Wat hier gebeurt echter, is het met wortel en tak uitroeien van voorzieningen en wij zullen daar op een dag spijt van krijgen. Dat is mijn voorspelling. De nietszeggende brief die het college vanmiddag aan de raad stuurde over dit debacle geeft veel aan over het gebrek aan inzicht van het college. Wij raden u aan om hier snel en accuraat in te handelen. Dit gaat echt mis.

Voorzitter, ieder huishoudboekje heeft een bladzijde voor de kosten, maar ook één voor de inkomsten. Het mijn fractie een raadsel waarom dit college alleen gekozen heeft voor het snijden in de kosten, en niet voor de mogelijkheden heeft gekozen om ook aan de inkomstenkant te compenseren. Wanneer we bedenken dat met een geringe verhoging van de belastingen een hoop voorzieningen gered kunnen worden van de ondergang, is het lastig te begrijpen waar déze afweging van het college is gebleven bij het schrijven van deze begroting.

Het verhogen van belastingen is niet populair, niemand betaalt graag méér. Maar het gevoelloos schrappen van activiteiten die voor velen een waarde vertegenwoordigen, die niet in geld is uit te drukken, dat kan het gelijk houden van de belastingtarieven niet rechtvaardigen. Zeker wanneer we weten dat die tarieven in vergelijking met de rest van de regio laag zijn. Het is nu tijd voor duidelijke keuzen! Hiermee is de tijd aangebroken om te kiezen voor het collectief- boven het individu. Dat wat van ons allemaal is, moet beschermd worden, en daar betalen we allen een prijs voor. Zo is het altijd geweest en niet voor niets voorzitter.

De SP dient vandaag een aantal voorstellen in om recht te zetten wat door deze begroting scheef is voorgesteld. Nieuwegein kan niet zonder een goed lopend theater, zonder muziekonderwijs, zonder voorzieningen voor jongeren, die nu eindelijk eens de juiste aandacht moeten krijgen. Ook kunnen we niet zonder sport, zonder bibliotheek, zonder goede speelvoorzieningen en zeker niet voorzitter, zonder het besef, dat we allen in bescherming dienen te nemen, dat wat zonder onze steun niet kan voortbestaan. Dat zijn keuzen die passen bij een oplettende volksvertegenwoordiging. Dat zijn keuzen voorzitter, op dit historische kruispunt, die ons de juiste kant opsturen en ervoor waken dat we belangrijke afslagen missen.

Dank u wel!